De zeven mooiste schoonheden?

Hoewel ze vaak onhaalbaar blijken, zijn de meeste mensen er op een of andere manier toch door geobsedeerd: schoonheidsidealen. Of het nu gaat om het streven naar een gespierd lichaam, het bleken van de huid of juist het tonen van bepaalde rondingen, veel mensen willen graag voldoen aan een bepaald uiterlijk dat de mode voorschrijft. Het is vaak maar  een kleine groep mensen met de juiste genen of privileges om hierin voorop te lopen. Door de geschiedenis heen is dit niet anders geweest. Iedere eeuw kent wel mensen die vanwege hun uitzonderlijke schoonheid de geschiedenis zijn ingegaan. In dit ARTikel passeren zeven van deze ‘schoonheden’ uit Europa en Noord-Amerika de revue. Wie vind jij het knapst? 

Voordat je verder leest is het wel belangrijk om te weten dat schoonheid niet objectief is. Wat mensen als mooi beschouwen, is altijd plaats en tijdgebonden. Bovendien heeft iedereen een andere smaak. We willen hiermee dus op geen enkele wijze een bepaald lichaamsbeeld naar voren schuiven als ware het ‘beter’ of ‘mooier’ dan het andere.  

1 Alkibiades (450-404 v. Chr.)

Alkibiades was een Atheense staatsman en veldheer tijdens de Pelopenische Oorlogen (431-404 v.Chr.). De Athener stond niet alleen bekend om zijn welsprekendheid, listigheid en opportunisme, maar vooral om zijn, naar het schijnt, grote aantrekkingskracht op mannen en vrouwen. Hoe deze ‘Griekse god’ eruit heeft gezien, is echter onbekend. Portretten van hem zijn er tijdens zijn leven niet gemaakt. De vroegste afbeeldingen van Alkibiades stammen uit de Romeinse tijd, meer dan 400 jaar na de dood van de Atheense staatsman. Hier wordt hij afgebeeld met lang, golvend blond haar en een stevige kaaklijn. Latere kunstenaars hebben dit beeld veelal overgenomen.   

2 Agnès Sorel (1422-50)

Sorel was de publieke minnares van de Franse koning Karel VII. Waar deze Dame de Beauté bekend van is geworden? Ze introduceerde jurken met een laag uitgesneden decolleté, iets wat snel veel navolging vond. Dit creëerde zoveel ophef dat de paus probeerde om de oprukkende trend de kop in te drukken. Tegen beter weten in. Een volgend schandaal rondom de, inmiddels door vergiftiging gestorven, Sorel ontstond nadat Jean Fouquet (ca. 1420-81) haar beeltenis gebruikte voor een uitbeelding van de Moeder Gods. Gelukkig weten we hierdoor hoe Sorel er mogelijk heeft uitgezien. Het woord ‘mogelijk’ is hier trouwens goed op zijn plaats. Sorels lichaam, dat in onze ogen zwaar uit proportie lijkt, is een overdrijving van het heersende schoonheidsideaal: een hoog voorhoofd, bleke huid, ronde borsten, een smalle taille en een bolle buik. Iedere tijd heeft zijn bijzonderheden.  

3 Armand de Gramont (1637-73)

Wanneer je in Google ‘Armand de Gramont’ intypt, lees je onder zijn naam de beschrijving ‘avonturier’. Iemand die als zodanig wordt beschreven moet wel een indrukwekkend leven hebben geleid, zou je denken. De Gramont was een hoveling aan het hof van Lodewijk XIV. Om precies te zijn hoorde hij tot het gevolg van de biseksuele prins Philippe (1640-1701) de broer van de koning. Ondanks zijn, naar het schijnt, nijdige persoonlijkheid had De Gramont veel affaires, waaronder een met de vrouw van prins Phillipe. Toen hij iets begon met Louise de la Vallière (1644-1710), de minnares van de Zonnekoning, ging het mis. De Garmont werd verbannen. In de jaren die volgden vocht De Gramont voor verschillende mogendheden in het leger. Pas in 1669 keerde de man terug naar Versailles, waar hij zich weer in het gevolg van de koning mocht scharen. Uiteindelijk stierf De Gramont op het slagveld, vechtend voor de kroon van Frankrijk.

4 Frances Abington (1737-1815)

Abington was een van de meest vooraanstaande actrices van haar tijd. In tegenstelling tot de hierboven beschreven personen, was deze dame niet van adel, maar van zeer bescheiden komaf. Abington, geboren als Fanny Barton, begon haar carrière als bloemverkoopster en straatzangeres in Londen. Hier werd ze al gauw ontdekt en opgepikt door een theatergezelschap. Hoewel ze schitterde in stukken van Shakespeare, werd ze met name geroemd voor haar rollen in komische toneelstukken. Daarnaast stond Abington bekend om haar uitzinnige gevoel voor mode. De hoge hoeden die ze vaak droeg, werden zelfs naar haar vernoemd: de Abington cap. Dat haar verschijning niet onopgemerkt bleef, blijkt uit het feit dat ze een populair model was van Joshua Reynolds (1723-91). 

5 Cléo de Mérode (1875-1966)

Cléopatre Diane de Mérode, kortweg ‘Cléo’ was een van de meest toonaangevende personen uit het Parijs van het Belle Epoque. Over de afkomst van De Merode wordt gespeculeerd. Haar vader zou de Oostenrijkse kunstschilder Karl von Merode kunnen zijn, die afstamde van een invloedrijke Vlaamse familie. De Mérode was de première danseuse in de Parijse Opéra, maar meer nog dan haar talent voor dans was ze bekend om haar verschijning. Rond 1900 zien we haar beeltenis terug op tal van ansichtkaarten en advertenties. Ook kunstenaars waren in de ban van de ‘mooiste vrouw van de wereld’, zoals ze toen werd genoemd. Onder andere Boldini en Toulouse-Lautrec hebben haar in een portret vereeuwigd. Ook de Belgische koning Leopold II, die in 1896 een optreden bezocht, was op slag verliefd op de danseres. Niet lang  daarna ging het gerucht te ronde dat de monarch, die veertig jaar ouder was, een affaire had met De Mérode. Iets wat de danseres tot aan haar dood heeft ontkend.

6 James Dean (1931-55)

Waar Cléo de Mérode hét  icoon was van de Belle Epoque, zo was James Dean de representant van de jaren vijftig. Deze hollywoodacteur werd bekend voor zijn rol in Rebel without a cause, waarin hij een opstandige tiener speelde. Zijn look voor die film, bestaande uit kuif, jean en een strak t-shirt, zette Dean de trend voor de jaren vijftig en zestig. Samen met Marlon Brando was Dean het archetype van de aantrekkelijke jonge acteur, die iedereen wilde zijn of waar verliefd op was. Het is dan ook niet verwonderlijk dat bekend is dat Dean er veel minnaars en minnaressen op nahield. Helaas voor de acteur was de faam maar van korte duur. Dean was namelijk ook een groot liefhebber van snelle auto’s en dat werd hem fataal. De ster stierf in een auto-ongeluk toen hij 24 jaar oud was.

7 Jane Birkin (1946-2023)

Met Jane Birkin sluiten we deze lijst van zeven ‘schoonheden’ af. Deze Brits-Franse actrice vertrok op 22-jarige leeftijd naar Parijs om carrière te maken. Tijdens de auditie van haar eerste Franse film ontmoette ze de zanger Serge Gainsbourg (1928-91), de zelfverklaarde ‘lelijkste man van Frankrijk’, met wie ze een relatie begon. Samen brachten ze in 1969 het erotisch klinkende nummer Je t’aime … moi mon plus uit. Het koppel Gainsbourg en Birkin werden in de jaren die volgde hét gezicht van het Frankrijk van de jaren zestig en zeventig. Waar Birkin met haar vaak gewaagde outfits in voorop ging. Symbolisch genoeg eindigde de relatie met Gainsbourg in 1980.