Divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived. Sommigen kennen dit deuntje uit ‘SIX’ vast wel, het gaat namelijk over de zes vrouwen van koning Hendrik VIII van Engeland. De hofschilder van Hendrik was niemand minder dan Hans Holbein de Jonge. Hij heeft de zes vrouwen geportretteerd, maar wie zijn de vrouwen nu precies? Betreed het Haus of Holbein en ontdek het turbulente huwelijksdrama van de Tudor-koning en zijn zes koninginnen, die later een briljante renaissance-musical zouden inspireren – ‘SIX.’

Hendrik VIII:

Voordat de zes vrouwen in de spotlight gaan staan, moeten we het hebben over een van de hoofdrolspellers binnen dit verhaal. Namelijk, Hendrik VIII, de koning van Engeland uit de Tudor-dynastie. Hij werd geboren in 1491, besteeg de troon op slechts 17-jarige leeftijd en regeerde over Engeland tot zijn dood in 1547. Zijn bewind werd gekenmerkt door dramatische veranderingen, zoals zijn breuk met de Rooms-Katholieke Kerk, resulterend in de oprichting van de Anglicaanse Kerk. Hendrik trad in maar liefst zes huwelijken! Maar wie waren deze vrouwen nou precies?

Hans Holbein de Jonge, Portret van Hendrik VIII, 1536-1537, tempera op hout, 28 x 20 cm, Museo Nacional Thyssen-Bornemisza, Madrid

Catharina van Aragon:

De eerste vrouw van Hendrik VIII was Catharina van Aragon. Zij was de dochter van het Spaanse koningspaar Ferdinand en Isabella. Catharina was in 1501 al uitgehuwelijkt met Arthur Tudor, de oudste zoon van Hendrik VII van Engeland, maar hij stierf in 1502. Om de bruidsschat toch veilig te kunnen stellen, verloofde de koning haar met zijn tweede zoon, namelijk de beroemde Hendrik VIII. Hendrik VIII was eerst tegen het huwelijk, maar na de dood van zijn vader, trouwde hij toch maar met Catharina.

Catharine was in totaal zeven keer zwanger, maar slechts één kind bleef leven: Maria I van Engeland. Haar echtgenoot, koning Hendrik VIII, droomde van een mannelijke erfgenaam en zocht wanhopig naar manieren om van haar te scheiden. Ondanks haar vastberadenheid en de steun van het volk, kon ze niet op tegen Hendriks politieke spelletjes. Uiteindelijk werd haar huwelijk ontbonden. Hendrik trouwde met Anne Boleyn en stichtte zijn eigen kerk.

Catharina bracht haar laatste dagen door in afgelegen kastelen en stierf aan kanker. Haar dochter, Maria I, zou later de troon bestijgen en haar moeders erfenis voortzetten.

Divorced

Lucas Horenbout , Portret van Catherina van Aragon, c. 1525

Anna Boleyn:

De tweede vrouw van Hendrik VIII was Anna Boleyn, een intrigerende dame met een flair voor drama. Zij begon haar leven als de dochter van de graaf van Wiltshire en Elisabeth Howard. Na een uitstapje naar Mechelen om Frans te leren, keerde ze terug naar Engeland en werd de hofdame van Catharina van Aragon.

In 1527 begon het nieuws te gonzen over haar affaire met niemand minder dan koning Hendrik VIII zelf. Anna was echter geen vrouw om genoegen te nemen met een schaduwrijke positie als maîtresse. Ze wilde koningin zijn en na wat diplomatieke dansen met de paus, eindigde ze als zodanig.

Haar heerschappij als koningin was kort maar krachtig. Ze schonk het leven aan de toekomstige koningin Elizabeth I, maar helaas werd haar geluk overschaduwd door meerdere miskramen, misschien wel vanwege een medische mismatch tussen haar en Hendrik.

Uiteindelijk belandde Anna in de Tower of London. Ze werd beschuldigd van hekserij, overspel en zelfs incest. Haar vijf vermeende minnaars vonden een ongelukkig einde op het hakblok, terwijl Anna zelf werd onthoofd met een zwaard, een Franse gewoonte die haar lot bezegelde.

Zoals altijd in het hofleven, was er geen tijd voor rouw. Elf dagen later trad Hendrik alweer in het huwelijk met niemand minder dan…

Beheaded

Hans Holbein de Jonge, Tekening van Anna Boleyn(er is geen schilderij van deze tekening bekend), ca. 1532-1535

Jane Seymour:

Jane Seymour is de derde vrouw van Hendrik VIII. Jane, afkomstig uit een nobele familie, was het gesprek van de stad toen geruchten de ronde deden over haar affaire met niemand minder dan koning Hendrik VIII. Met haar bescheidenheid en terughoudendheid, in schril contrast met haar voorgangster Anna Boleyn, won ze de koning voor zich.

Hun huwelijk bracht eindelijk een langverwachte troonopvolger, Eduard VI, die een glimp van hoop biedt voor de Tudor-dynastie. Het geluk was helaas van korte duur, want Jane stierf kort na de geboorte aan de veelvoorkomende kraamvrouwenkoorts.

Died

Hans Holbein de Jonge, Jane Seymour, Koningin van Engeland, 1536

Anna van Kleef:

De vierde vrouw van Hendrik VIII was Anna van Kleef. In 1540 trouwde koning Hendrik VIII met Anna, de dochter van hertog Johan III van Kleef, uit politieke overwegingen. Hendrik had hoge verwachtingen van zijn toekomstige koningin, vooral na het zien van het prachtige portret dat de beroemde Hans Holbein van haar had gemaakt. Maar toen hij Anna in levenden lijve ontmoette, bleek ze niet te voldoen aan zijn dromen.

Hoewel Anna niet aan Hendriks schoonheidsidealen voldeed, was het huwelijk onvermijdelijk. Na het treuren om zijn overleden echtgenote Jane Seymour, die kort na de geboorte van hun zoon was gestorven, had hij politieke verplichtingen die hij niet kon negeren.

Het huwelijk werd gelukkig al snel nietig verklaard, maar Anna ontving een royaal jaargeld en titels. Ze bleef echter een gast aan het hof, terwijl een nieuwe koningin haar plaats innam.

Divorced

Hans Holbein de Jonge, Portret Anne of Cleves, 1539

Catherina Howard:

De vijfde vrouw van Hendrik was Catherina Howard. Als nicht van Anna Boleyn, (de ongelukkige tweede vrouw van Hendrik VIII), was ze voorbestemd voor een leven vol drama en tragedie.

Ondanks haar verarmde staat bracht haar achternaam haar naar de hoven van macht en glorie. Als hofdame van Hendriks vierde vrouw, Anna van Kleef, danste ze door de paleiszalen met de gratie van een erfelijke adel.

Het duurde niet lang voordat Catherina de aandacht van Hendrik trok, wiens hart vaak op zoek was naar nieuwe liefdesavonturen. Hun huwelijk was eerst in het geheim, maar werd later officieel bevestigd.

Echter was hun geluk van korte duur. Slechts zeventien maanden na hun huwelijk werd Catherine beschuldigd van overspel, een beschuldiging die haar naar het schavot van Tower Green leidde, waar ze hetzelfde tragische lot deelde als haar nicht, Anna Boleyn.

Beheaded

Hans Holbein de Jonge, Miniatuur portret van Catherina Howard, , c. 1540, Royal Collection

Catherina Parr:

De zesde en laatste vrouw van Hendrik is Catharina Parr. Ze was niet alleen de laatste echtgenote van de beruchte koning Hendrik VIII van Engeland, maar ook de eerste vrouw die zichzelf ‘koningin van Ierland’ mocht noemen. Ze stond bekend om haar gematigde protestantse overtuigingen, wat bewondering opleverde.

Catharina was niet alleen een koningin op papier; ze had ook een belangrijke rol in het leven van Hendriks kinderen uit eerdere huwelijken. Ze nam de opvoeding van Eduard VI op zich, de toekomstige koning, en Elizabeth I, die later één van de meest invloedrijke monarchen van Engeland zou worden.

Haar liefdesleven was ook een rollercoaster van gebeurtenissen. Na twee eerdere huwelijken werd ze verliefd op Thomas Seymour, de broer van haar voorgangster koningin Jane Seymour. Maar het lot bracht haar terug naar Hendrik VIII, die haar invloedrijkste echtgenoot zou worden. Na zijn dood keerde ze terug naar haar oude vlam, Thomas Seymour, maar dit keer was het geluk van korte duur. Zijn escapades met prinses Elizabeth en zijn dubieuze plannen leidden tot zijn ondergang en executie.

Survived

William Scrots, Portret van Catherina Parr (1511-1548)

Zo, dat was dan de rondleiding door het chaotische huwelijksdrama van koning Hendrik VIII en zijn zes koninginnen, die bijna allemaal zijn vastgelegd in de meesterlijke werken van Hans Holbein de Jonge. Zelfs eeuwen na het koninklijk drama, weet het verhaal ons nog steeds te betoveren.