De verborgen kunstgeschiedenis van Lady Gaga’s Artpop

Tien jaar geleden, op 11 november 2013, werd de wereld getrakteerd op een muzikaal meesterwerk, namelijk het album “Artpop” van Lady Gaga. Dat Artpop op dezelfde dag jarig is als de OSK, is waarschijnlijk geen toeval! Als je de afgelopen tien jaar onder een steen hebt geleefd en nog nooit van dit album hebt gehoord, dan is het hoog tijd om in de rijke lagen vol kunstgeschiedenis van Artpop te duiken!

De cover van het album is gemaakt in samenwerking met de hedendaagse kunstenaar, Jeff Koons. Het is een collage van kunstzinnige referenties en een explosie van kleur die de luisteraar alvast meeneemt naar een wereld waar kunst en popmuziek hand in hand gaan. Op de cover zit Gaga naakt voor een metallic blauwe bol, maar die blauwe bol is niet zomaar een accessoire, het is verwijzing naar Koons ‘Gazing Ball’ serie. Gaga heeft in het nummer ‘Applause’ zelfs Jeff Koons naam gebruikt, namelijk de lyric: ‘One second I’m a Koons fan, suddenly the Koons is me’.

Gaga en Koons hebben echter ook de kunstgeschiedenisboeken opengeslagen om een klassiek tintje aan dit moderne kunstwerk toe te voegen. Op de achterkant van de cover pronkt namelijk de ‘Geboorte van Venus’ van Botticelli. Alsof dat nog niet genoeg kunst is, ontmoeten we op de cover ook nog ‘Apollo en Daphne’ van niemand minder dan Bernini.

Wat Artpop nog meer onderscheidt, is de performance art. Gaga staat erom bekend dat ze niet alleen muziek maakt, maar een complete ervaring creëert. Of het nu gaat om haar excentrieke outfits tijdens dit tijdperk of de gewaagde choreografieën, Lady Gaga maakt van elk optreden een kunstwerk op zich. Deze kunstzinnige benadering komt vooral tot uiting tijdens haar iconische optreden tijdens “Artrave: The Artpop Ball Tour’’. Tijdens Artrave werkte Gaga samen met de performance artist Marina Abramovic. Haar optredens tijdens deze tijd waren een soort surrealistische reis door een droomwereld waar muziek en beeldende kunst elkaar ontmoeten en dansen in harmonie. Gaga slaagde er dus niet alleen in om haar muziek, maar ook haar kunstzinnige visie tot leven te brengen.

Laten we vooral de videoclip ‘G.U.Y. (an Artpop film)’ niet vergeten. De videoclip is gebaseerd op kunst, mythologie en cultureel commentaar. Het begin van de film toont Gaga als een gewonde gevallen engel. Vervolgens herrijst ze als een moderne Venus bij het zwembad, omringd door een groep dansende mannen. Als dat geen verfrissende kijk op de wedergeboorte is, weet ik het ook niet meer. Als ze uit de dood opstaat, neemt ze wraak op degenen die haar onrecht hebben aangedaan. De videoclip is een visueel spektakel, dus neem zeker een kijkje.

Artpop is een experimenteel album, wat betekent dat het album meerdere genres kent. Dus als jij niet van pop houdt, is dit zeker geen probleem! Artpop bevat ook elementen van EDM, synthpop, house, rock en techno. Door deze mengelmoes aan genres onderscheidt het album zich van de conventionele popmuziek. Gaga’s streven naar innovatie en artistieke veelzijdigheid komt dan ook zeker voor in de muzikale diversiteit van Artpop.

De ontvangst van Artpop was erg divers. Voor sommigen was het een gedurfd album met een vernieuwende mix van stijlen, dat verschillende productietechnieken en kunstvormen aannam. Anderen bekritiseerden het album als overweldigend en complex. Gaga zelf erkende de verdeeldheid en sprak openlijk over de druk en de verwachtingen van dit project.

Lieve lezer, als je je ooit afvraagt wat er gebeurt als je kunst, muziek en een vleugje waanzin in een blender gooit, dan is het antwoord Artpop!